‘रूपिका’ : ग्रामीण जीवनको ऐना

काभ्रेपलान्चोक । प्रगतिशील लेखक संघ (प्रलेस) काभ्रेको नियमित रचना वाचन कार्यक्रममा यसपटक उपन्यासकार केशव घिमिरेद्वारा लिखित ‘रूपिका’ उपन्यासमाथि चर्चा गरिएको थियो। कार्यक्रममा कवि दिल पौडेल प्रमुख अतिथि थिए भने समीक्षक भवानी पाण्डेले उपन्यासको समालोचना गरे।

समीक्षकका अनुसार ‘रूपिका’ उपन्यास ग्रामीण समुदायमा देखिने सामाजिक र सांस्कृतिक अवस्थाहरूको चित्रण हो। उपन्यासमा गाउँमा पाइने रुढीवादी सोच, सामाजिक डर, परम्परा, विभेद, र ब्यथाहरूमाथि प्रश्न उठाइएको छ। समाजमा सबै शिक्षित हुँदाहुँदै पनि डरका कारण मानिसले खुलेर कुरा राख्न नसक्ने अवस्थालाई उपन्यासले देखाएको छ।

उपन्यासमा सिन्धुली जिल्लाको कमला खोज, कमला नदी, महाभारत पर्वत, र चारकोसे झाडीको वातावरण वर्णन गरिएको छ। त्यहाँ मनाइने चाडपर्व, लगाइने बाली, र त्यहाँका मानिसहरूको जीवनशैली पनि उपन्यासमा समेटिएको छ।

उपन्यासमा प्रेम विषय मात्रै होइन, सामाजिक चेतना, नारी अधिकार, र शिक्षा जस्ता विषयहरू पनि उठाइएको छ। विवाहको प्रसङ्गमा छोरीहरूले आफैं रोज्न पाउने कुरा जोडिएको छ। अबकी छोरीहरू सजिलै कसैलाई टिका लगाएर पठाइने होइनन्, भन्ने सन्देश उपन्यासले दिन खोजेको देखिन्छ।

समीक्षकका अनुसार उपन्यासको मुख्य पात्रहरू, संवाद, र कथावस्तु सजीव लाग्छन्। कथाको बिचमा क्रान्ति र चेतनाका कुरा आउँछन्, जसले उपन्यासलाई अझ गहिरो बनाएको छ। काजीबाको मृत्यु अलि अप्रत्याशित भए पनि कथा आफ्नै गतिमा अघि बढेको छ।

कार्यक्रममा जिल्लाका अन्य साहित्यकारहरूको उपस्थिति पनि थियो। अन्त्यमा, समीक्षकले लेखक केशव घिमिरेलाई आगामी दिनमा अझ सशक्त कृति ल्याउन शुभकामना दिएका थिए।